«Όταν η ανάγκη για επιβεβαίωση σκεπάζει τη φωνή σου»
Υπάρχουν άνθρωποι που, πριν πάρουν μια απόφαση, χρειάζονται πάντα τη γνώμη κάποιου άλλου. Που, αφού κάνουν κάτι, το ξανασκέφτονται: «Μήπως έπρεπε αλλιώς;». Που νιώθουν καλύτερα μόνο όταν κάποιος τους πει «ναι, καλά το έκανες». Αν αυτό σου είναι οικείο, δεν σημαίνει ότι σου λείπει κάτι· σημαίνει πως υπάρχει ένα κομμάτι μέσα σου που χρειάζεται ασφάλεια και την αναζητά εκεί όπου κάποτε ίσως δεν υπήρχε.
Η συνεχής αναζήτηση επιβεβαίωσης δεν είναι ελάττωμα ούτε ένδειξη “αδυναμίας χαρακτήρα”. Συχνά έχει τις ρίζες της σε εμπειρίες ζωής όπου η αξία σου δεν αναγνωρίστηκε όπως θα χρειαζόσουν. Ίσως μεγάλωσες σε περιβάλλον όπου η επιβράβευση ερχόταν μόνο όταν ήσουν “σωστός/ή”. Ίσως σε έμαθαν πως η γνώμη των άλλων είναι πιο έγκυρη από τη δική σου ή κατηγορήθηκες όταν προσπάθησες να εκφραστείς αυθεντικά. Μπορεί να αισθανόσουν πως, για να αξίζεις, πρέπει πρώτα να αποδείξεις κάτι. Έτσι διαμορφώνεται ένας εσωτερικός μηχανισμός που ψιθυρίζει: «Μην εμπιστεύεσαι εσένα», «Αν κάνεις λάθος, θα χάσεις την αγάπη», «Πρώτα πρέπει να σε εγκρίνουν οι άλλοι, μετά επιτρέπεται να χαλαρώσεις».
Η ανάγκη για εξωτερική επιβεβαίωση δεν είναι ουδέτερη. Για πολλούς ανθρώπους είναι εξαντλητική. Φέρνει συναισθηματική κόπωση από το διαρκές “μέτρημα” κάθε κίνησης, διχασμό όταν παίρνουν αντικρουόμενες γνώμες, μείωση της αυτοπεποίθησης και περιορισμό της ελευθερίας. Δεν λειτουργούν από μέσα προς τα έξω, αλλά βάσει της “συγκατάθεσης” τρίτων, σαν να ζητούν διαρκώς άδεια για να είναι ο εαυτός τους. Αυτή η ψυχολογική κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε αποδιοργάνωση, ενοχές ή αναβλητικότητα, από τον φόβο του λάθους.
Αυτή η ανάγκη μπορεί να αλλάξει. Όχι μέσα από λογικά επιχειρήματα ή αυστηρή αυτοπειθαρχία, αλλά μέσα από σχέση. Μια ασφαλή, υποστηρικτική σχέση που βοηθά αυτό το φοβισμένο κομμάτι σου να ακουστεί, να αναγνωριστεί και να ηρεμήσει. Αυτό προσφέρει η ψυχοθεραπεία. Δεν είναι “μάθημα αυτοπεποίθησης”, αλλά μια διαδικασία μέσα από την οποία μαθαίνεις να ξεχωρίζεις τη δική σου φωνή από των άλλων, να εμπιστεύεσαι τη διαίσθησή σου, να αντέχεις την απόρριψη χωρίς να καταρρέεις και να απομακρύνεσαι από την ανάγκη να είσαι “επιβεβαιωμένα σωστός/ή” για να αξίζεις.
Η αλλαγή δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη, έρχεται βήμα-βήμα, με σεβασμό στους ρυθμούς σου. Αν έχεις κουραστεί να ζεις ανάμεσα σε “ναι μεν, αλλά”, αν νιώθεις να χάνεις τον εαυτό σου μέσα στις γνώμες των άλλων, αν κάτι μέσα σου ψιθυρίζει «θα ήθελα να εμπιστεύομαι εμένα», ίσως είναι η στιγμή να το ακούσεις. Η αλλαγή δεν χρειάζεται να είναι θορυβώδης· μπορεί να ξεκινήσει αθόρυβα, με μία απλή απόφαση: να μη σε αμφισβητείς πια τόσο σκληρά.
